ثبات نتایج ارتودنسی، به خصوص در سال‌های ابتدایی پس از برداشتن ابزار، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، پیروی از توصیه‌های تخصصی، و نظارت مستمر دندان‌پزشک متخصص است. عوامل متعددی از جمله استخوان‌بندی فک، وضعیت بافت‌های نگهدارنده دندان، سن بیمار، نوع ناهنجاری درمان‌شده و حتی سبک زندگی در این دوره نقش مؤثری ایفا می‌کنند. به همین دلیل، فرآیند مراقبت‌های پس از ارتودنسی باید به صورت شخصی‌سازی‌شده و با درنظر گرفتن نیازهای هر بیمار طراحی شود.
بنا بر پژوهش‌های انجام‌شده در منابع علمی معتبر نظیر *American Journal of Orthodontics and Dentofacial Orthopedics*، بازگشت دندان‌ها به حالت قبلی (Relapse) یک پدیده کاملاً شناخته‌شده در ارتودنسی است و مطالعات متعددی نشان داده‌اند که در نبود اقدامات نگهدارنده مناسب، درصد بالایی از بیماران دچار تغییراتی در آرایش دندان‌ها خواهند شد. بنابراین، آموزش بیماران درباره اقدامات ضروری پس از درمان، بخش جدایی‌ناپذیر از مراقبت ارتودنسی تلقی می‌شود.
هدف از نگارش این مقاله، ارائه راهنمایی علمی، دقیق و قابل‌درک برای عموم مردم است تا بدانند پس از اتمام ارتودنسی، چه وظایف و مراقبت‌هایی بر عهده آنان است و چگونه می‌توانند با همراهی دندان‌پزشک خود، از بازگشت ناهنجاری‌ها جلوگیری کرده و لبخندی ماندگار را برای سالیان طولانی حفظ کنند. این مقاله توسط تیم تخصصی وب‌سایت دکتر ایل ناز احرامی، با تمرکز بر تجربه بالینی، شواهد علمی و نیازهای واقعی بیماران تهیه شده و سعی دارد پاسخی جامع به پرسش‌های رایج بیماران در این زمینه ارائه دهد.
در ادامه، به تفصیل به موضوعات مهمی مانند اهمیت استفاده از ریتینر (نگهدارنده)، اصول بهداشت دهان و دندان پس از ارتودنسی، نیاز به معاینات دوره‌ای، و رژیم غذایی مناسب خواهیم پرداخت. همچنین در پایان مقاله، دیدگاه حرفه‌ای دکتر ایل ناز احرامی در قالب توصیه‌ای تخصصی ارائه خواهد شد تا بیماران با اطمینان بیشتری این مسیر پس از درمان را طی کنند.
اهمیت استفاده از ریتینر (نگهدارنده) بعد از ارتودنسی
چرا دندان‌ها تمایل به بازگشت دارند؟
پس از پایان درمان ارتودنسی، دندان‌ها گرایش طبیعی به بازگشت به موقعیت اولیه خود دارند. این پدیده که در علم ارتودنسی با عنوان Relapse شناخته می‌شود، تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل فیزیولوژیک و آناتومیک اتفاق می‌افتد. لیگامان‌های نگهدارنده دندان‌ها، که در طول درمان ارتودنسی تحت فشار و کشش قرار گرفته‌اند، پس از حذف این فشار تمایل دارند به وضعیت اولیه خود بازگردند. همچنین بافت‌های استخوانی فک که هنوز در مرحله بازسازی و تثبیت قرار دارند، نیازمند زمان کافی برای تطابق با موقعیت جدید دندان‌ها هستند.
نقش کلیدی ریتینر در تثبیت درمان
ریتینر یا نگهدارنده، ابزاری است که با هدف حفظ نتایج درمان ارتودنسی و جلوگیری از بازگشت ناهنجاری‌ها به کار می‌رود. استفاده منظم از ریتینر در هفته‌ها و ماه‌های اولیه پس از برداشتن براکت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در این بازه زمانی احتمال بازگشت موقعیت دندان‌ها بیش از هر زمان دیگری وجود دارد. بر اساس مطالعات منتشرشده در نشریه European Journal of Orthodontics، استفاده از ریتینر به مدت حداقل ۱۲ ماه، به‌صورت مداوم در شب‌ها، می‌تواند نرخ بازگشت درمان را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
انواع ریتینر و مزایا و معایب هر یک
به‌طور کلی، ریتینرها به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم می‌شوند. ریتینرهای ثابت، معمولاً به صورت سیمی نازک هستند که به پشت دندان‌های جلویی چسبانده می‌شوند و به دلیل عدم نیاز به همکاری بیمار، گزینه‌ای مطمئن برای افرادی هستند که ممکن است در استفاده منظم از ریتینرهای متحرک سهل‌انگاری کنند. با این حال، تمیز کردن صحیح این نوع نگهدارنده نیازمند دقت و آموزش مناسب است. در مقابل، ریتینرهای متحرک مانند Essix یا Hawley، قابلیت درآوردن و تمیز کردن آسان‌تری دارند اما موفقیت آنها وابسته به میزان همکاری و تعهد بیمار است. انتخاب نوع ریتینر باید با توجه به نیازهای هر فرد و مشورت مستقیم با دندان‌پزشک متخصص صورت گیرد.
مدت زمان استفاده از ریتینر
مدت زمان لازم برای استفاده از ریتینر به شدت ناهنجاری قبلی، سن بیمار، وضعیت استخوان فک و عوامل ژنتیکی بستگی دارد. در بسیاری از موارد، استفاده شبانه از ریتینر برای سال‌های طولانی یا حتی مادام‌العمر توصیه می‌شود. برخی بیماران ممکن است پس از چند سال احساس کنند که دندان‌هایشان کاملاً ثابت شده‌اند، اما حتی در این شرایط نیز قطع ناگهانی استفاده از ریتینر ممکن است منجر به جابجایی مجدد دندان‌ها شود.
نکات مهم در نگهداری از ریتینر
برای حفظ عملکرد صحیح ریتینر و جلوگیری از آسیب‌دیدگی آن، رعایت چند نکته ضروری است: اولاً، در صورت استفاده از ریتینر متحرک، آن را در هنگام غذا خوردن و نوشیدن مایعات رنگی خارج کرده و پس از هر بار استفاده با آب ولرم و مسواک نرم تمیز کنید. ثانیاً، ریتینر را از گرمای زیاد، مانند قرار دادن در معرض نور مستقیم خورشید یا آب جوش، محافظت نمایید. ثالثاً، در صورت شکستگی، تغییر شکل یا لق شدن ریتینر، باید فوراً به دندان‌پزشک مراجعه کرد. همچنین لازم است که از دستکاری خودسرانه ریتینر پرهیز شود.
در مجموع، پایبندی به استفاده منظم از ریتینر، ضامن ماندگاری نتایج ارتودنسی و لبخندی پایدار است. نادیده‌گرفتن این مرحله حیاتی، می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها تلاش درمانی را بی‌ثمر سازد. بر همین اساس، آموزش صحیح و مستمر به بیماران درباره اهمیت این ابزار حیاتی، یکی از مسئولیت‌های مهم تیم ارتودنسی محسوب می‌شود.
بهداشت دهان و دندان پس از ارتودنسی
تغییرات محیط دهان بعد از برداشتن براکت‌ها
با پایان درمان ارتودنسی و برداشته شدن براکت‌ها، محیط دهان دستخوش تغییرات قابل توجهی می‌شود. اگرچه برداشتن اجزای ارتودنسی باعث سهولت در نظافت دندان‌ها می‌گردد، اما در بسیاری از بیماران، سطوح دندانی دچار جرم، رنگ‌رفتگی یا حتی تخریب مینای موضعی شده‌اند. بنابراین مراقبت‌های بهداشتی در این مرحله، نقشی حیاتی در بازسازی سلامت دهان و حفظ نتایج درمانی دارند. عدم توجه به این مراقبت‌ها، می‌تواند موجب گسترش پوسیدگی دندان، التهاب لثه و تحلیل بافت‌های نگهدارنده شود.
ضرورت بررسی‌های تخصصی پس از درمان
یکی از اولین اقداماتی که پس از پایان ارتودنسی باید انجام شود، ارزیابی کامل وضعیت دندان‌ها، لثه‌ها و سطوح مینا توسط دندان‌پزشک یا متخصص بهداشت دهان است. در این بررسی‌ها، وجود پلاک‌های مقاوم، لکه‌های سفید (white spot lesions)، یا آسیب‌های احتمالی در بافت‌های نرم یا سخت مشخص می‌گردد. در صورت مشاهده هرگونه مشکل، لازم است برنامه درمانی یا ترمیمی مناسب طراحی شود. این اقدامات، نقش مهمی در جلوگیری از بروز بیماری‌های دهانی در دوره پس از ارتودنسی دارند.
اصول مسواک‌زدن و نخ‌دندان پس از ارتودنسی
پس از اتمام ارتودنسی، بسیاری از بیماران نیاز به بازآموزی در روش صحیح مسواک‌زدن و استفاده از نخ‌دندان دارند. اکنون که موانع مکانیکی نظیر سیم‌ها و براکت‌ها برداشته شده‌اند، امکان دسترسی کامل به نواحی بین‌دندانی و خط لثه فراهم است. توصیه می‌شود مسواک‌زدن حداقل دو بار در روز با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید انجام شود و بیماران به‌ویژه در نواحی تماس دندان‌های قدامی و خلفی دقت بیشتری داشته باشند.
استفاده از نخ‌دندان نیز باید به بخشی از روتین روزانه تبدیل شود. نخ‌دندان‌های معمولی، نخ‌های مومی یا ابزارهای کمکی مانند فلاس‌هلدر و واترجت، می‌توانند به پاکسازی موثر نواحی بین‌دندانی کمک کنند. همچنین استفاده از دهان‌شویه‌های ضدباکتریایی حاوی کلرهگزیدین یا فلوراید، با مشورت دندان‌پزشک، توصیه می‌شود تا محیط دهان به تعادل میکروبی طبیعی بازگردد و از تجمع مجدد پلاک‌های میکروبی جلوگیری شود.
نقش تغذیه در حفظ سلامت دهان
تغذیه سالم و کنترل شده، یکی از ستون‌های اصلی مراقبت پس از ارتودنسی است. بیماران باید از مصرف مکرر خوراکی‌های قندی، چسبناک یا اسیدی اجتناب کنند چراکه این مواد می‌توانند محیط دهان را برای رشد باکتری‌های مضر مستعد کنند. نوشیدنی‌های شیرین، آب‌میوه‌های صنعتی، نوشابه و تنقلات فرآوری‌شده از جمله مواردی هستند که باید مصرف آنها به حداقل برسد. در عوض، رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات، پروتئین و منابع طبیعی کلسیم توصیه می‌شود تا به بازسازی مینای دندان و تقویت بافت‌های لثه کمک کند.
مراجعه منظم به دندان‌پزشک
پیگیری‌های منظم با دندان‌پزشک یا متخصص ارتودنسی، کلید حفظ سلامت دهان و جلوگیری از عود مشکلات است. توصیه می‌شود بیماران حداقل هر شش ماه یک‌بار برای بررسی‌های جامع، جرم‌گیری، و ارزیابی وضعیت ریتینر مراجعه نمایند. در برخی موارد، نیاز به جلسات فلوئورایدتراپی یا ترمیم نواحی تخریب شده نیز وجود دارد. دندان‌پزشک در این جلسات می‌تواند با بررسی دقیق الگوی ساییدگی، حساسیت، تحلیل لثه یا علائم بیماری‌های پریودنتال، اقدامات پیشگیرانه مناسبی را پیشنهاد دهد.
در نهایت، پایبندی به اصول بهداشت دهان و دندان پس از ارتودنسی، نه‌تنها تضمین‌کننده سلامت دندان‌ها، بلکه تقویت‌کننده اعتمادبه‌نفس و رضایت بیمار از نتایج درمان است. ارتودنسی صرفاً یک فرآیند مکانیکی نیست، بلکه سفری جامع برای ارتقاء کیفیت زندگی بیماران است که با مراقبت‌های مداوم و هوشمندانه کامل می‌شود.
عادت‌ها و سبک زندگی مؤثر بر ثبات نتایج ارتودنسی
عادات دهانی مخرب: دشمنان پنهان لبخند
یکی از عوامل مهم در بازگشت ناهنجاری‌های دندانی پس از ارتودنسی، عادت‌های نادرست دهانی است که اغلب به‌صورت ناخودآگاه در رفتارهای روزانه فرد وجود دارند. عاداتی مانند فشار دادن زبان به پشت دندان‌های جلو، مکیدن انگشت یا لب، جویدن ناخن، گاز گرفتن اجسام سخت (مانند خودکار) یا حتی دندان‌قروچه در خواب می‌توانند به‌مرور باعث جابجایی دندان‌ها و ایجاد بی‌نظمی مجدد شوند.
بر اساس مقالات منتشرشده در *Journal of Clinical Orthodontics*، دندان‌قروچه یا براکسیسم یکی از مهم‌ترین عوامل فشار مداوم به دندان‌ها در دوران پس از ارتودنسی است. این رفتار که معمولاً در خواب و به‌صورت غیرارادی انجام می‌شود، ممکن است منجر به سایش مینای دندان، جابجایی دندان‌ها و حتی آسیب به ریتینر شود. در چنین شرایطی، استفاده از گارد شب (night guard) با مشورت دندان‌پزشک توصیه می‌گردد.
وضعیت زبان و تأثیر آن بر ثبات دندان‌ها
جایگاه زبان در حالت استراحت، نقش مهمی در حفظ آرایش دندان‌ها دارد. در وضعیت طبیعی، نوک زبان باید به سقف دهان و پشت دندان‌های جلو قرار گیرد. اما بسیاری از بیماران به دلیل عادت‌های قبلی یا ضعف عضلات، زبان خود را در بین دندان‌ها یا پایین‌تر از حد استاندارد قرار می‌دهند. این وضعیت می‌تواند به مرور باعث فشارهای ناخواسته به دندان‌های جلویی و بروز مشکلات در نظم آنها شود.
در موارد خاص، آموزش‌های عملکردی زبان (مانند مایوفانکشنال‌تراپی) توسط متخصصان گفتاردرمانی یا دندان‌پزشکان آشنا به این تکنیک‌ها، می‌تواند در اصلاح الگوی قرارگیری زبان مؤثر باشد. بیماران باید به‌صورت آگاهانه موقعیت زبان خود را در طول روز بررسی کرده و در صورت نیاز، تمرین‌های مناسب را انجام دهند تا از فشارهای مزمن به دندان‌ها جلوگیری شود.
نقش خواب و وضعیت فک در ثبات نتایج
نحوه قرارگیری فک در هنگام خواب نیز می‌تواند بر حفظ موقعیت دندان‌ها تأثیرگذار باشد. افرادی که به پهلو می‌خوابند و صورت خود را روی بالش فشار می‌دهند، ممکن است به‌طور ناخواسته فشاری غیرقرینه به فک وارد کنند. این فشارهای مداوم، به‌خصوص در طول شب‌های متوالی، می‌تواند باعث تغییرات جزئی ولی مداوم در نظم دندان‌ها شود. توصیه می‌شود افراد سعی کنند در وضعیت طاق‌باز بخوابند و از بالش‌های مناسب ارتوپدی استفاده نمایند.
فعالیت‌های ورزشی و محافظت از دندان‌ها
ورزشکاران به‌ویژه در رشته‌هایی مانند بوکس، فوتبال، بسکتبال، راگبی یا هنرهای رزمی، در معرض ضربات شدید به صورت و دندان‌ها هستند. ضربه به فک یا دهان می‌تواند نه تنها به ساختار دندانی آسیب بزند، بلکه باعث شل شدن یا جابجایی دندان‌های تثبیت‌شده نیز شود. بنابراین استفاده از محافظ‌های دهانی مخصوص ورزش، که به صورت سفارشی توسط دندان‌پزشک ساخته می‌شوند، برای این افراد کاملاً ضروری و حیاتی است.
استرس و سبک زندگی روانی-اجتماعی
استرس‌های روانی، نه‌تنها بر سلامت عمومی بدن، بلکه بر سلامت دهان و عملکردهای ناخودآگاه نظیر دندان‌قروچه، جویدن مداوم لب یا فشار فک تاثیرگذار است. مطالعات نشان داده‌اند که در شرایط استرس مزمن، احتمال بروز تنش‌های فکی، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، و ساییدگی دندان‌ها افزایش می‌یابد. به همین دلیل مراقبت از سلامت روان و حفظ تعادل ذهنی می‌تواند یک ابزار کلیدی در پایداری نتایج ارتودنسی تلقی شود.
در مجموع، سبک زندگی سالم، آگاهی از عادات دهانی، و اصلاح رفتارهایی که در ظاهر ساده ولی در باطن مخرب هستند، بخش مهمی از مراقبت‌های پس از ارتودنسی را تشکیل می‌دهند. بیماران باید بدانند که حفظ نتایج درمانی، نیازمند مشارکت فعال و آگاهانه خودشان است، و تنها با همراهی هوشمندانه در مراقبت‌های روزمره می‌توان لبخندی ماندگار داشت.
معاینات منظم و اهمیت پیگیری‌های پس از درمان ارتودنسی
پایان درمان، آغاز یک مسیر نظارتی
وقتی ابزارهای ارتودنسی از دهان خارج می‌شوند، بسیاری از بیماران به اشتباه تصور می‌کنند که درمان به‌کلی به پایان رسیده است. اما از دیدگاه علمی و تخصصی، مرحله پایش و پیگیری پس از درمان، بخش جدایی‌ناپذیر و ضروری از فرآیند ارتودنسی به شمار می‌آید. این مرحله به تثبیت موقعیت جدید دندان‌ها، پایش عملکرد نگهدارنده (ریتینر)، و شناسایی سریع مشکلات احتمالی اختصاص دارد. بی‌توجهی به این مرحله می‌تواند منجر به عود تدریجی ناهنجاری‌ها و از بین رفتن نتایج درمان شود.
فواصل زمانی توصیه‌شده برای معاینات
بر اساس رهنمودهای انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا (AAO)، اولین معاینه پس از برداشتن ابزار ارتودنسی باید در فاصله یک ماه انجام شود. سپس در شش ماه نخست، معاینات باید هر دو تا سه ماه یک‌بار صورت گیرد. پس از گذشت سال اول، بررسی‌های سالانه کافی خواهد بود؛ مگر آنکه علائم نگران‌کننده‌ای مشاهده شود. در این جلسات، دندان‌پزشک وضعیت قرارگیری دندان‌ها، سلامت لثه، عملکرد ریتینر و احتمال بروز تغییرات نامطلوب را ارزیابی می‌کند.
نقش این معاینات در پیشگیری از بازگشت درمان
بسیاری از تغییرات ناهنجار دندانی در مراحل اولیه بدون علامت و بی‌صدا اتفاق می‌افتند. در صورتی که این تغییرات زود تشخیص داده شوند، می‌توان با تنظیم ریتینر، انجام تمرین‌های عملکردی، یا استفاده موقتی از ابزارهای اصلاحی، جلوی پیشرفت آن را گرفت. به همین دلیل، معاینات منظم به عنوان سپر دفاعی در برابر عود درمان عمل می‌کنند. این پایش‌ها همچنین به بیمار اطمینان می‌دهند که مسیر درست را دنبال می‌کند و در صورت نیاز، آموزش‌های جدیدی دریافت خواهد کرد.
اهمیت ارزیابی عملکرد و وضعیت ریتینر
در جلسات پیگیری، بررسی وضعیت فیزیکی ریتینر یکی از موضوعات کلیدی است. اگر ریتینر شکسته، تغییر شکل داده یا شل شده باشد، اثربخشی آن کاهش یافته و احتمال جابجایی مجدد دندان‌ها بالا می‌رود. همچنین اگر بیمار دچار افزایش یا کاهش وزن قابل توجه، تغییر در ساختار فک، یا بیماری‌های دهانی مانند التهاب شدید لثه شده باشد، ممکن است لازم باشد مدل جدیدی از ریتینر برای او ساخته شود. گاهی هم نیاز به تغییر در ساعات استفاده از ریتینر وجود دارد که فقط از طریق بررسی‌های دقیق امکان‌پذیر است.
ارزیابی سلامت کلی دهان و دندان
معاینات پس از ارتودنسی محدود به بررسی آرایش دندان‌ها نیست. سلامت لثه، پوسیدگی‌های مخفی، وضعیت مینای دندان، و حتی ارزیابی فشارهای فکی از جمله مواردی هستند که در این جلسات بررسی می‌شوند. همچنین احتمال دارد در طول زمان، برخی دندان‌های عقل باعث جابجایی دندان‌های قدامی شوند. پایش منظم و حرفه‌ای می‌تواند از بروز این عوارض ثانویه جلوگیری کند. به‌ویژه در نوجوانان و جوانان، رشد استخوان فک هنوز ادامه دارد و نیاز به نظارت ویژه دارد.
در نهایت باید تأکید کرد که پیگیری‌های پس از درمان ارتودنسی، صرفاً اقدامی تشریفاتی یا اختیاری نیست؛ بلکه جزئی جدایی‌ناپذیر از مسیر درمانی و ضامن موفقیت نهایی آن است. همکاری مستمر بیمار با دندان‌پزشک، و حضور در جلسات معاینه منظم، کلید حفظ لبخندی زیبا، منظم و پایدار برای سالیان آینده خواهد بود.
جمع‌بندی نهایی
مراقبت‌های پس از درمان ارتودنسی، مرحله‌ای سرنوشت‌ساز در مسیر دستیابی به لبخندی پایدار و سالم محسوب می‌شود. این مرحله نه تنها به تثبیت موقعیت جدید دندان‌ها کمک می‌کند، بلکه فرصتی برای بازسازی سلامت دهان، ارتقاء کیفیت عملکرد دهانی و جلوگیری از بازگشت ناهنجاری‌ها فراهم می‌آورد. برخلاف تصور رایج، پایان دوره ارتودنسی نقطه اتمام نیست، بلکه آغازی برای حفظ و تقویت دستاوردهای درمانی است.
همان‌طور که در بخش‌های پیشین توضیح داده شد، استفاده صحیح و منظم از ریتینر، رعایت بهداشت دهان و دندان، اصلاح عادات دهانی مضر و مراجعه منظم به دندان‌پزشک چهار رکن اساسی در این مرحله هستند. بی‌توجهی به هر یک از این عناصر می‌تواند سبب از دست رفتن نتایج حاصل از ماه‌ها یا سال‌ها درمان ارتودنسی شود و حتی موجب نیاز به درمان مجدد گردد.
مطالعات علمی متعدد و تجربیات بالینی گسترده متخصصان ارتودنسی در سراسر دنیا نشان می‌دهد که بالاترین میزان موفقیت در درمان‌های ارتودنسی، متعلق به بیمارانی است که در مراقبت‌های پس از درمان مشارکت فعال داشته‌اند. این مراقبت‌ها نه تنها وظیفه تیم درمان نیست، بلکه نیازمند آگاهی، انضباط و تعهد بیمار نیز می‌باشد. هر بیمار باید بداند که حفظ لبخند زیبا و عملکرد طبیعی دهان، نیازمند همکاری بلندمدت و مسئولانه است.
در نهایت، می‌توان گفت مراقبت‌های پس از ارتودنسی، حلقه نهایی اما بسیار مهمی در زنجیره درمانی هستند که کیفیت و دوام لبخند بیمار را تضمین می‌کنند. این مراقبت‌ها در صورت اجرا به‌موقع و صحیح، می‌توانند از بروز بسیاری از عوارض و هزینه‌های مجدد جلوگیری کرده و رضایت پایدار بیماران را به همراه داشته باشند.
توصیه دکتر ایل‌ناز احرامی
دکتر ایل‌ناز احرامی، دندان‌پزشک و متخصص درمان‌های ارتودنسی با سال‌ها تجربه بالینی در درمان بیماران از گروه‌های سنی مختلف، بر این باور است که موفقیت در ارتودنسی نه‌تنها به دقت درمان‌گر در طول مسیر، بلکه به میزان آگاهی و مشارکت بیمار پس از پایان درمان بستگی دارد. ایشان معتقدند بسیاری از بیماران بدون آموزش کافی از مطب خارج می‌شوند و همین مسئله باعث افت نتایج درمانی در بلندمدت می‌گردد.
از نظر دکتر احرامی، آموزش صحیح استفاده از ریتینر، پایش عملکرد فک، ارزیابی عادت‌های مخرب دهانی، و ترغیب بیمار به حضور در جلسات منظم بررسی، چهار ستون اصلی موفقیت پایدار در درمان ارتودنسی است. ایشان توصیه می‌کنند بیماران در صورت بروز هرگونه ناراحتی، تغییر در احساس قرارگیری دندان‌ها، یا خرابی ریتینر، بدون تأخیر با تیم درمان تماس بگیرند.
به گفته دکتر احرامی: "یک لبخند زیبا، حاصل تلاش تیم درمانی و پایبندی بیمار است؛ اما نگه داشتن این لبخند برای سال‌ها، نیازمند دانایی، انضباط و مراقبت‌های مستمر است". ایشان بر نقش مهم دندان‌پزشک در همراهی بیماران تأکید دارند و بر این باورند که درمان موفق، زمانی کامل می‌شود که بیمار درک درستی از مسئولیت‌های خود داشته باشد.
Powered by Froala Editor